فواید شگفت‌انگیز آب سرد و گرم برای سلامتی
دوش آب سرد و گرم ممکن است فواید متفاوتی داشته باشد. دوش آب سرد ممکن است به کاهش درد، التهاب و تورم کمک کند، در حالی که دوش آب گرم ممکن است سلامت قلب و عروق را تقویت کرده و خواب را بهبود بخشد.
اکثر مطالعات در مورد مزایای سلامتی آب سرد و گرم از درمان غوطه وری در آب استفاده کرده اند. در طول درمان غوطه وری در آب، فرد بدن خود یا بخشی از بدن خود را برای مدت زمان مشخصی در یک خمره آب غوطه ور می کند.
این مقاله به تشریح نتایج چنین مطالعاتی، از جمله فواید و خطرات بالقوه دوش آب سرد و گرم برای سلامتی می‌پردازد.
فواید دوش آب سرد
اگرچه گرفتن دوش آب سرد ممکن است تجربه خوشایندی نباشد، اما می تواند فواید خاصی برای سلامتی داشته باشد. برای مثال، یک بررسی در سال 2014 نشان می دهد که آب سرد می تواند:
کاهش التهاب و تورم
کاهش اسپاسم عضلانی
اثرات تسکین دهنده درد دارند
یک مطالعه قدیمی‌تر، این بار از منبع معتبر 2000، اثرات دماهای مختلف آب را بر واکنش‌های بدن بررسی کرد. در شرایط آب سرد، محققان شرکت کنندگان را به مدت 1 ساعت در آب 57.2 درجه فارنهایت (14 درجه سانتیگراد) غوطه ور کردند. شرکت کنندگان اثرات زیر را تجربه کردند (که برخی از آنها ممکن است لزوما برای سلامتی مفید نباشند):
گردش خون بهبود یافته است
قرار گرفتن در معرض آب سرد باعث انقباض عروق خونی سطح پوست می شود. این جریان خون را از سطح پوست منحرف می کند. در واقع، یک مطالعه کوچک در سال 2019 نشان داد که گرفتن دوش آب سرد بعد از ورزش ممکن است با خنک کردن بدن، هیدراتاسیون عمومی را بهبود بخشد.
همانطور که خون از پوست دور می شود، رگ های خونی در بافت های عمیق تر بدن منبسط می شوند. این باعث بهبود گردش خون در بافت های عمیق تر می شود.
سطوح کورتیزول را کاهش دهید
کورتیزول هورمونی است که بدن در پاسخ به استرس ترشح می‌کند و به عنوان هورمون “جنگ یا گریز” شناخته می‌شود. کاهش سطح کورتیزول می‌تواند به کاهش استرس کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهند که غوطه‌وری در آب سرد می‌تواند سطح کورتیزول را کاهش دهد.
کاهش درد
بر اساس یک بررسی در سال 2014، غوطه‌وری در آب سرد باعث ایجاد پاسخ درد خودکار به نام بی‌دردی ناشی از استرس (SIA) می‌شود. این پاسخ به کاهش درد در طول یا پس از قرار گرفتن در معرض یک محرک استرس‌زا، مانند آب سرد، کمک می‌کند.
کاهش درد و خستگی عضلانی مرتبط با ورزش
یک مطالعه در سال 2009 تأثیرات غوطه‌وری در آب سرد را بر عملکرد فیزیکی ورزشکاران بررسی کرد. پس از ورزش، برخی ورزشکاران در آب سرد و برخی دیگر در آب ولرم غوطه‌ور شدند. محققان هیچ تفاوتی در عملکرد بدنی یا آسیب عضلانی بین دو گروه مشاهده نکردند، اما درد عضلانی و خستگی عمومی در گروهی که در آب سرد غوطه‌ور شده بودند، به طور قابل توجهی کمتر بود. این اثر روانی می‌تواند در ورزش‌های رقابتی مفید باشد.
فواید دوش آب گرم
دوش آب گرم نیز ممکن است اثرات مفیدی برای سلامتی داشته باشد. چند نمونه از مزایای بالقوه سلامتی عبارتند از:
بهبود سلامت قلب و عروق
همانطور که یکی از منابع معتبر آب درمانی در سال 2014 اشاره می کند، به نظر می رسد حمام کردن با آب گرم جریان خون را در افراد مبتلا به نارسایی مزمن قلبی بهبود می بخشد. این به دلیل گشاد شدن طبیعی عروق خونی هنگام قرار گرفتن در معرض دمای بالا است.
مطالعه ای در سال 2012 اثرات غوطه وری در آب گرم را بر سفتی شریانی که زمانی رخ می دهد که شریان های درون بدن کمتر انعطاف پذیر می شوند، بررسی کرد. سفتی شریان نقش مهمی در بیماری قلبی عروقی آترواسکلروز دارد که می تواند منجر به فشار خون بالا شود.
این مطالعه نشان داد که شرکت کنندگانی که پاها و ساق پاهای خود را به مدت 30 دقیقه در آب گرم فرو بردند، سفتی شریانی را کاهش دادند. شرکت کنندگانی که غوطه وری در آب گرم دریافت نکردند این اثر را نشان ندادند.
بهبود سلامت عضلات و مفاصل
همانطور که در بالا ذکر شد، دوش آب گرم می تواند جریان خون را افزایش داده و به تسکین مفاصل سفت و ماهیچه های خسته کمک کند. در همین حال، دوش آب سرد می تواند التهاب را کاهش دهد و به بی حسی درد کمک کند.
یکی از مطالعه‌های سال 2017، تأثیر درمان‌های گرم و سرد بر آرتروز زانو را بررسی کرد. محققان 96 شرکت کننده را به سه گروه تقسیم کردند. یک گروه کنترل فقط درمان استاندارد آرتروز را دریافت کرد. دو گروه دیگر درمان استاندارد آرتروز را همراه با گرما درمانی یا سرما درمانی دریافت کردند.
گروه گرما درمانی دو بار در روز به مدت 3 هفته گرما را روی زانوی آسیب دیده اعمال کردند، در حالی که گروه سرما درمانی دو بار در روز به مدت 3 هفته از سرما بر روی زانوی آسیب دیده استفاده کردند.
در پایان مطالعه، هر دو گروه کاهش خفیف درد و بهبود خفیف در عملکرد زانو را نشان دادند. با این حال، این اثرات به طور قابل توجهی قوی تر از آنهایی که گروه کنترل تجربه کردند نبود.
بهبود سلامت مغز
یک مطالعه در سال 2018 اثرات غوطه‌وری در آب داغ را بر سطح فاکتور نوروتروفیک مشتق شده از مغز (BDNF) بررسی کرد. BDNF پروتئینی است که در مغز و نخاع نقش‌های مهمی دارد، از جمله تقویت بقای سلول‌های عصبی، رشد و نگهداری آنها، و تقویت یادگیری و حافظه. این مطالعه کوچک بود و شامل هشت مرد بود. یک گروه در آب داغ با دمای 42 درجه سانتیگراد و گروه دیگر در آب گرم با دمای 35 درجه سانتیگراد قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که گروهی که در آب گرم حمام کرده بودند، سطوح BDNF به طور قابل توجهی بالاتری داشتند. محققان نتیجه گرفتند که هایپرترمی ناشی از حمام آب گرم تولید BDNF را افزایش می‌دهد.
سازمان‌هایی مانند موسسه ملی قلب، ریه و خون استفاده از دوش یا حمام آب گرم قبل از خواب را برای بهبود کیفیت خواب توصیه می‌کنند. دوش آب گرم ممکن است به دلیل آرامش بدن در حین حمام و کاهش دمای بدن پس از آن به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
چه زمانی دوش آب گرم یا سرد بگیرید
گرما و سرما درمانی برای افراد با آسیب‌های عضلانی یا استخوانی ممکن است مفید باشد، اما تأثیر دوش آب سرد یا گرم نسبت به یخ یا پد گرم‌کننده هنوز مشخص نیست. برخی افراد مبتلا به آرتریت از دوش آب گرم برای راحتی و تحرک بیشتر لذت می‌برند، در حالی که دوش آب سرد برای کاهش التهاب مفید است.
دوش آب گرم قبل از خواب (1 تا 2 ساعت) می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. افراد با اگزما باید از دوش آب گرم اجتناب کنند زیرا ممکن است باعث خشکی پوست شود.
دوش‌های بسیار سرد یا گرم می‌توانند خطراتی مانند کاهش دمای بدن، افت فشار خون، بی‌نظمی ضربان قلب، و سوختگی یا گرمازدگی ایجاد کنند. اگر از دماهای شدید اجتناب شود، دوش‌های سرد و گرم می‌توانند فوایدی برای سلامتی داشته باشند.
نیاز به تحقیقات بیشتر برای تایید اثرات طولانی‌مدت این روش‌ها وجود دارد.